Cây Sưa Có Mấy Loại #️⃣ Đặc Điểm Của Từng Loại Như Thế Nào

Xin chào, hôm nay Danhdeonline.app sẽ giới thiệu cho các bạn đặc điểm các loại cây sưa ở Việt Nam được người xưa gọi là “Trắc Thối Giao Chỉ” và giá trị đặc biệt của loại gỗ này. Cùng theo dõi bài viết dưới đây nhé

Cây sưa ở Việt Nam có 2 loại chính là cây sưa đỏ và cây sưa trắng. Cây sưa đỏ thì được người ta “săn lùng” bởi giá của nó còn “đắt hơn vàng”.

Còn cây sưa trắng thì không có giá trị kinh tế mấy, nhiều người còn kêu bỏ cây này đừng trồng trên đường vì trong hạt có chất độc.

Cây sưa có tên khoa học Dalbergia tonkinensis nhưng thường được gọi là trắc thối, huê mộc vàng, trắc hoa trắng hay còn được biết đến là Huỳnh đàn, Trung Quốc thì họ gọi cây này là Hoàng Đàn hay hoàng hoa lê ‘huanghuali‘.

Nguồn: wi​ki

Đây là một cây họ đậu. Được biết đến là loại gỗ quý đắt giá từng được vua Càn Long (TQ) sử dụng làm đồ nội thất cung đình.

Cây Sưa Có Đặc Điểm Sinh Học Như Thế Nào?

Đây là cây gỗ nhỡ , cây có thể cao từ 7-12m, một vài cây có thể cao hơn 15m, sinh trưởng trung bình. Vỏ nó có màu xám hoặc nâu, vỏ sần sùi, nứt dọc. Cành cây non xanh có lông .

Lá Cây Sưa

.Lá mọc cách, cấu tạo lá dạng kép lông chim lẻ, mỗi là kép có từ 9-17 lá chét đính so-le trên cuống chính. Lá chét hình xoan thuôn, đầu nhọn hoặc có mũi ngọn, đuôi tròn, mặt dưới phiến lá thường có màu tái trắng.

Kích thước lá chét dài từ 6–9 cm, rộng từ 3–5 cm, lá ché đính ở đầu cuống kép thường có kích thước lớn hơn các lá còn lại.

Lá Cây Sưa Đỏ
Lá Cây Sưa Đỏ

Cuống chính và các cuống lá chét không lông, phiên lá chét không lông. Có lá kèm nhỏ không lông, sớm rụng.

Hoa Sưa

Hoa mọc ra từ nách lá, thường xuất hiện trước khi lá mọc đầy đủ. Hoa tự tán gồm nhiều bông màu trắng, có kích thước 7-9mm, mùi thơm nhẹ. Mùa hoa vào tháng 2-3.

Hoa sưa đây nhé
Hoa sưa đây nhé

Quả Sưa

Quả dạng đậu hình trứng thuôn dài, dài 5–7,5 cm, rộng khoảng 2-2,5 cm. Quả chứa 1-2 hạt, mỗi hạt có đường kính khoảng 8-9mm, hình thận dẹp. Quả khi chín không tự nứt.

Nếu là quả sưa đỏ thì có một đặc điểm mà quả sưa trắng không có được. Đó là khi đốt quả sưa đỏ sẽ thối um lên, mùi rất kinh 🤣🤣 . Các bạn có thể thử để cảm nhận :))

Cấu Tạo Gỗ Cây Sưa Đỏ

Là một trong những loại gỗ quý hiếm. Gỗ sưa là loại gỗ nặng, cứng, có vân đẹp, mùi thơm đặc biệt. Cấu tạo của nó có một số điểm khác biệt so với gỗ trắc và cẩm lai.

Gỗ sưa có dác và phần lõi. Gỗ dác có màu xám và vàng nhạt. Gỗ lõi có nhiều màu sắc, từ đỏ vàng đến hống nâu, nâu hơi tím, thường có sọc màu sẫm tạo thành vân rất đẹp.

Lõi gỗ sưa đỏ nhìn phát nhận ra luôn.
Lõi gỗ sưa đỏ nhìn phát nhận ra luôn.

Nào là vân mắt quỷ, chun sụn, vân mây, … rất đa dạng và có một đặc điểm không thể thiếu là mùi thơm gỗ rất đặc biệt: nhẹ nhàng và sảng khoái khiến cho người ta muốn ngửi đi ngửi lại.

Và đó cũng là điều mà gỗ cẩm lai và trắc không có được

Cây Sưa Đỏ Mọc Ở Đâu?

Do là loài cây ưa sáng, ưa đất sâu, độ ẩm cao. Địa hình độ cao thích hợp là dưới 500m . Cây sưa phân bố chủ yếu ở khu vực phía Bắc, phía Nam thì có Quảng Bình, Đắk Lắk…

Ngoài ra thì ở vùng Hải Nam, Trung Quốc cũng tìm thấy loài sưa này. Sưa Trung Quốc có giá trị cao hơn Việt Nam bởi chất gỗ, vân gỗ rất độc và lạ.

Xem thêm: Gỗ sưa có tác dụng gì?

ĐẶC ĐIỂM CÂY SƯA TRẮNG

Cây sưa trắng tên khoa học Dalbergia tonkinensis Drake. 

Sưa trắng thuộc chi thàn mát thường sống ở ven suối các tỉnh phía Bắc được người dân dùng đánh bắt cá vì chất rotenon, sapotoxin trong hạt cây có thể làm cá say thuốc.

Vào mùa xuân cây ra hoa có màu trắng rất đẹp, nhiều người nhầm lẫn chúng là sưa đỏ vì có dạng tán lá và màu sắc gần giống nhau.

Do có chất độc nên nhiều chuyên gia, khoa học kiến nghị cẩn trọng khi trồng loại cây này làm bóng mát.

Phân Biệt Cây Sưa Đỏ Và Cây Sưa Trắng

Dù 2 cây tên nghe có vẻ giống nhau nhưng đặc điểm lại khác nhau hoàn toàn:

ĐẶC ĐIỂM THÂN CÂY:

  • Cây sưa đỏ có vỏ dày, sần sùi, nứt sâu. 
  • Cây sưa trắng vỏ mỏng, trơn hoặc nứt nhẹ
Thân cây gỗ sưa đỏ và sưa trắng.
Thân cây gỗ sưa đỏ và sưa trắng.

ĐẶC ĐIỂM LÁ CÂY:

  • Cây sưa đỏ có lá chét mọc cách, đầu lá có mũi nhọn ngắn, chất lá dai
  • Cây sưa trắng lá chét mọc đối, đầu lá có mũi nhọn dài, chất lá mềm
Phân biệt lá cây sưa đỏ sưa trắng qua lá cây
Phân biệt lá cây sưa đỏ sưa trắng qua lá cây

ĐẶC ĐIỂM HOA:

  • Cây sưa đỏ có hoa màu vàng nhát hoặc trắng vàng. Hoa xuất hiện sau khi ra lá non tháng 3-5 
  • Cây sưa trắng hoa màu trắng tinh. Hoa xuất hiện trước khi ra lá non. Tháng 2-4
Phân biệt sưa đỏ sưa trắng qua lá cây.
Phân biệt sưa đỏ sưa trắng qua lá cây.

ĐẶC ĐIỂM QUẢ:

  • Cây sưa đỏ có quả đậu có cánh mềm, không có mũi nhọn. Hạt có mùi thối khi bị đốt  
  • Cây sưa trắng quả đậu có vỏ hóa gỗ rất cứng, đỉnh nhọn như lưỡi dao. Hạt độc, không có mùi thối khi bị đốt

ĐẶC ĐIỂM CÂY GIỐNG (CÂY NON):

  • Cây giống sưa đỏ lá dai, lá chét mọc cách
  • Cây giống sưa trắng lá mềm xanh mướt, lá chét mọc đối

Ngoài ra, để phân biệt cây sưa đỏ và các cây gỗ khác các bạn có thể xem thêm ở đây

CÔNG DỤNG VÀ GIÁ TRỊ CỦA CÂY SƯA

Nhiều bạn hay thắc mắc cây sưa để làm gì mà đắt thế? Có công dụng gì không ?

Xin trả lời thắc mắc các bạn, hiện tại cây sưa đỏ là cây thuộc loại gỗ quý, hiếm và rất đắt.

Giá của gỗ sưa đỏ hiện nay dao động trung bình cũng 15-20 triệu/1kg.

Một cây gỗ lâu năm có giá hàng tỷ đồng là chuyện bình thường .

Công dụng rõ ràng mà các bạn dễ nhận thấy nhất là làm đồ nội thất trong gia đình như bàn ghế, tượng, tủ.

Khi gỗ đánh bóng lên thì có vẻ đẹp ma mị, linh thiêng và mùi thơm dễ chịu.

Ngoài ra, nó còn làm tràng hạt gỗ sưa –  vật dụng phong thủy không thể thiếu đối với người kinh doanh hay cầu bình an, may mắn.

Cây Sưa Trắng Có Giá Trị Không?

Nói về giá trị của gỗ thì các bạn cũng biết là nói về phần lõi gỗ bên trong.

Tuy nhiên, sưa trắng lại có phần lõi không có yếu tố nào để trở thành cây gỗ quý được bởi:

❌ Vân gỗ sưa trắng chỉ có 2 mặt , vân gỗ không có nét rõ ràng khác với vân gỗ sưa 4 mặt, tinh xảo, đường nét rõ ràng.

 

Vân Gỗ Sưa Trắng

❌ Màu của lõi gỗ sưa trắng là màu trắng nhạt lại không có mùi thơm thì chẳng thể nào sánh với sưa đỏ “tiền tỷ” được.

 

Vân Gỗ Sưa Đỏ

✔️Có hay chăng chút ít giá trị chỉ là cây để che bóng mát được trồng ở các khu đô thị. Khi hoa nở nhìn vào cảnh quan đô thị thì cũng có chút gọi là đẹp.

Tuy nhiên cũng có đề xuất loại bỏ cây sưa trắng vì có độc.

Ngoài 2 loại sưa phổ biến trên thì còn có cây sưa vàng nở hoa rất đẹp.

ĐẶC ĐIỂM CÂY SƯA VÀNG

Nếu có dịp vào thành phố Tam Kỳ, đặc biệt là vào tháng 4 các bạn sẽ được chứng kiến những con đường đổi màu mà chỉ có ở Quảng Nam – cây sưa​​​​​ ​​​​​vàng​

Không giống như cây sưa đỏ ở Bắc, sưa vàng được người dân miền Trung gọi là cây hương vườn.

Cây này mọc tự nhiên, người dân dùng lấy làm củi gỗ.

Cây Sưa Vàng Tại Tam Kỳ Quảng Nam
Cây Sưa Vàng Tại Tam Kỳ Quảng Nam

Thường sau khi qua Tết bắt đầu mùa hè là lúc hoa sưa vàng nở rộ. Những chùm hoa vàng che khất cả tán lá

Sưa vàng có đặc điểm là tán rộng, thân hợp trục với phía ngọn, cành nhánh dẻo và khó đỗ, khó gãy, quả không có thịt.

Mùa mưa thì cây lại rụng hết lá nên không bị đổ ngã do mưa bão.

Giống như sưa trắng thì sưa vàng chỉ có giá trị về mặt cảnh quan đô thị và cũng không có giá trị về mặt kinh tế.

 

Hoa Sưa Vàng Thơm Ngát

Tóm Lại:

Cây sưa có nhiều loại nhưng giá trị nhất vẫn là cây sưa đỏ bởi mùi thơm nhẹ nhàng, tinh khiết.

Chất gỗ đỏ, vân gỗ đa dạng với những đường nét tinh tế.

Dù hiện tại cây sưa đỏ đang bị khai thác cạn kiệt nhưng với sự nỗ lực từ các ngành chức năng thì việc nhân giống cây này sẽ thành công trong tương lai và cung cấp nguồn gỗ tuyệt vời mà thiên nhiên ban tặng cho con người.

Demo Title


This will close in 25 seconds